Deirdre Ní Chonghaile

 

 

Inis dúinn faoi do chuid taighde iardhochtúireachta?

Faoi láthair, táim ag réiteach leabhair ar bhailiú an cheoil thraidisiúnta in Éirinn. Freisin, táim i mbun taighde ar bhailiúchán amhrán a tháinig chun solais le deireanas, Bailiúchán an Ath. Uí Mhorchadha, arbh ionann é agus an bailiúchán is mó de lámhscríbhinní ar marthain arna chruthú ag bailitheoirí neamhspleácha d’amhráin na hÉireann. Anuas air sin, táim páirteach i dtogra in OÉ Gaillimh atá dírithe ar chnuasach mór fiteáin a chruthaigh an tOll. Tomás Ó Máille a dhigitiú agus a roinnt leis an bpobal. D’fhéadfaí a rá, mar sin, gur ar ghuth an phobail atá mo thaighde dírithe: é a aimsiú sa chartlann, an cartlann úd a cheistniú, agus ansin ardáin éagsúla a chruthú lena chraobhscaoileadh, de réir mar a fheileann don ghuth agus don ábhar.

Cad iad na buntáistí a bhaineann le Comhaltacht Iardhochtúireachta OÉ a bhaint amach dar leat?

Is mó céimithe a bhfuil dochtúireachtaí acu san am i láthair, mar sin tá iomaíocht ghéar i réimse an taighde iardhochtúireachta. Tá buntáiste mór le baint as comhaltachtaí nach gcuireann srian ar an ábhar taighde maidir le téama nó réimse. Ceadaíonn a leithéid don núálacht chomh maith leis an ard-chaighdeán, rud a chiallaíonn gur féidir leis an léann fás go nádúrtha. Ní gá a rá go bhfuil ainm in airde ag comhaltachtaí iardhochtúireachta OÉ mar gheall ar ard-chaighdeán na gcomhaltaí trí chéile, idir iar-chomhaltaí agus comhaltaí reatha, agus tá aitheantas freisin ag dul don phróiseas docht daingean roghnaithe a spreagann agus a chosnaíonn an caighdeán úd.

Cén chomhairle a thabharfá do dhaoine atá ag smaoineamh ar chur isteach ar an gComhaltacht i mbliana?

Níor mhór d’iarrthóir a bheith uaillmhianach ach réalaíoch. Muna bhfuil an togra indéanta, ní thacófar leis. Muna bhfuil an léann á fhorbairt ar shlí éigin, ní thacófar leis. Níor mhór d’iarrthóir comhghuaillithe a aimsiú a chuirfidh ar bhóthar na leasa iad, agus fáiltiú roimh lom na fírinne! B’fhiú comhairle a fháil i leith agallaimh chomh maith, sa chás is gur beag a dtaithí ar a leithéid. Beidh an painéal roghnaithe ag brath ortsa leis an amhras a chur díobh: bí réitithe chuige sin.

Cad iad na héachtaí is mó acadúla atá bainte amach agat go dtí seo?

Creidim go láidir gur cheart go rachfadh an léann i ngleic leis an saol trí chéile, go mbeadh lucht léinn ag obair as lámha an phobail mór-thimpeall orthu. Deimhníonn a leithéid go mbeidh tuiscint níos fearr ag an bpobal trí chéile ar an léann agus ar an leas a dhéanann sé dúinn ar fad, agus meallann daoine i dtreo an oideachais agus i dtreo an léinn. Ní leis an léann amháin an taighde agus an t-oideachas ach is linne ar fad iad. Caithfear é a roinnt agus caithfear modhanna éagsúla a úsáid leis an sprioc sin a bhaint amach. B’éachtach an bhliain agam ar tugadh cuireadh chun cainte dom in Ollscoileanna Harvard, Oxford agus Cambridge agus sa Library of Congress - bliain nuair a bhíos i mo scoláire neamhspleách - ach is breá liom féin nuair a thagann an pobal chun cainte liomsa maidir leis an taighde. Is éacht agamsa nuair a aithníonn an pobal a n-údarás féin agus nach mbíonn fuacht ná faitíos orthu an t-údarás sin a roinnt chun leasa na hoibre. Ar scáth a chéile a mhaireann na daoine.

 

Tá Comhaltacht Iardhochtúireachta OÉ sna Daonnachtaí á tairiscint i 2018 agus is é an spriocdháta d’iarratais ná an 20 Aibreán 2018. Is féidir tuilleadh eolais a fháil anseo.